Hayvanların Zekatı Ne Kadar?

Hayvanların Zekâtı

Hayvanların zekâtı ile alakalı olarak Kur'an-ı Kerim'de doğrudan bir ayet bulunmamaktadır. Ancak, zekâtın genel prensipleri ve mallardan zekât verilmesi gerektiği çeşitli ayetlerde belirtilmiştir. Eski göçebe toplumlarda "mal" kelimesi genellikle hayvanları ifade ederdi, çünkü hayvanlar bu toplumlar için temel geçim kaynağıydı.

Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (s.a.v.), zekâta tâbi tutulan mallarla ilgili belirli tarifler yapmış, ancak bu tarifeleri uygulamaya koymadan vefat etmiştir. Bu tarifeler Peygamber Efendimiz'in vefatından sonra Hz. Ebû Bekir ve Hz. Ömer tarafından uygulanmıştır. Bu tarifede hayvanlar da zekât malları arasında yer almıştır.

Din âlimleri bu tarifeleri yorumlamışlar ve bazı sonuçlara varmışlardır. Peygamber Efendimiz deve, sığır ve koyunların zekât olarak verilmesi gerektiğini belirtmiş ve bu hayvanlar için belirli nisablar tayin etmiştir. Nisab, zekâtın farz olduğu minimum mal miktarıdır. Koyunlar için saime, yani senenin çoğunu otlaklarda geçiren hayvan olması şartı aranmıştır. Şimdi bu hayvanları ayrı ayrı inceleyelim:

Develerin Zekâtı

İslam'ın başından bugüne kadar deve önemli bir hayvan olmuştur. Deve, taşıma amacıyla kullanıldığı gibi et ve sütünden de yararlanılır. Peygamber Efendimiz zamanında da deve ilk sırayı almıştır.

Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (s.a.v.), develerin zekât nisab miktarlarını şöyle belirlemiştir:

5 deveden 9 deveye 1 koyun
10 deveden 14 deveye 2 koyun
15 deveden 19 deveye 3 koyun
20 deveden 24 deveye 4 koyun
25 deveden 35 deveye 2 yaşında dişi deve
36 deveden 45 deveye 3 yaşında dişi deve
46 deveden 60 deveye 4 yaşında dişi deve
61 deveden 75 deveye 5 yaşında dişi deve
76 deveden 90 deveye 2 adet 3 yaşında dişi deve
91 deveden 120 deveye 2 adet 5 yaşında dişi deve

Koyunların Zekâtı

Peygamber Efendimiz koyunların zekât nisabını belirlemiştir:

40 koyundan 120 koyuna 1 koyun
121 koyundan 200 koyuna 2 koyun
200 koyundan 399 koyuna 3 koyun
400 koyundan 500 koyuna 4 koyun

Sığırların Zekâtı

Sığırların zekâtı, saime olmaları şartıyla, belirlenmiştir:

30-40 sığır arasında 2 yaşında buzağı
40-60 sığır arasında 3 yaşında buzağı
61 ve fazlası için 1 yaşını bitirmiş 2 buzağı verilir

Zekât verilirken sığır ile manda bir cins sayılır ve buna göre zekâtı verilir. Örneğin, 20 sığır ve 40 mandası olan bir kişi, 60 sığırlık zekât nisabına denk gelir. Toplumda yaygın olarak bilinen hayvan türleri üzerinden yapılan bu hesaba göre, günümüzde üretilen diğer hayvanların da bu ölçütlere göre hesaplanması ve zekâtlarının buna göre verilmesi uygun olur.

Günümüzde hayvanların zekâtının hesaplanması ve verilmesi, İslam'ın temel prensiplerine uygun olarak, adaletli ve dengeli bir şekilde yapılmalıdır. Bu nedenle, hayvan sahiplerinin, hayvanlarının zekâtını vermekle yükümlü olduklarını unutmamaları ve bu konuda dikkatli olmaları gerekmektedir.